Halk arasında bilinen adıyla spastik kolon, yani huzursuz barsak sendromu, barsak alışkanlıklarında değişiklik, şişkinlik, gaz, kramp şeklinde karın ağrılarına yol açan ve sık görülen bir barsak hastalığıdır. Bazı kişilerde ishal bazı kişilerde de kabızlık olmasına rağmen bir grup hastada farklı zamanlarda her iki durum da görülebilir. Yapılan tetkikler sonucunda bu şikayetlerle başvuran hastalarda hekimler organik bir sebep bulamazlar. Huzursuz barsak sendromunun duygusal çatışmalar ve stres ile ilşkili olduğu düşünülür. Bu kişilerde yemek sonrası gelişen gaz, aşırı reaksiyona yol açar. Bazı yiyecekler ve ilaçlar bu kişilerdeki spazmları tetikleyebilir. Çikolata, süt ürünleri, alkol atakları tetikleyebilir. Kafein daha sulu bir dışkıya neden olabilir. Kadınların adet dönemlerinde , hormonların etkisiyle, huzursuz barsak sendromuna ait yakınmalarda artış görülebilir. Barsağın yenilen yemeğe yanıtı genellikle yemekteki kaloriye, özellikle de yağdan gelen kaloriye bağlı olduğu düşünülmektedir, çünkü yağlar barsak hareketlerinin en güçlü uyarıcılarındandır. Et, süt, krema, katı ve sıvı yağlar, avokado içeren yiyecekler genel olarak şikayetleri arttırır.
Huzursuz barsak sendromu barsaklara zarar vermez, veya kanser gibi daha ciddi hastalıklara yol açmaz, diğer bir deyişle kanser öncüsü değildir. Uygun diyet ve egzersiz ile pek çok kişide semptomlar kontrol altına alınabilir. Hastalığın tanısı , aynı yakınmalara yol açan diğer ciddi organik hastalıkların dışlanmasıyla konur. Doktor tıbbi öyküyü alıp , hastayı muayene ettikten sonra kan ve dışkı tetkikleri isteyebilir. Kolonoskopi , baryumlu veya BT -sanal kolonoskopi gibi görüntüleme teknikleri ile barsakta başka bir hastalığın olmadığı gösterilebilir. Huzursuz barsak sendromunun ülseratif kolit, crohn hastalığı ve kolon kanseri ile ilişkisi yoktur.
Hastalara hangi yiyecek ve içeceklerin şikayetlerini arttırdığını belirlemeleri için bir süre günlük tutmaları önerilebilir. Bu arada bir diyetisyenin de yardımıyla kişide hangi yakınmalar daha fazla oluyorsa buna yönelik uygun diyet düzenlenir. Küçük porsiyonlar halinde, sık aralıklarla yemek yine basit görünen ama özellikle fayda sağlayan bir önlemdir. Standart bir tedavisi olmayan huzursuz barsak sendromunun tedavisinde anti-depresanlar, kabızlık için laksatifler, ishal için dışkı kitlesini ve yoğunluğunu arttırmaya yönelik lifli gıdalar, spazm çözücü ilaçlar ve trankilizanlar kullanılabilir.