Ağız yoluyla alınan, bağırsaklara yerleşerek insan sağlığına olumlu katkıda bulunan organizmalara “probiyotik” denir . Probiyotik içeren yiyecekler kendinden probiyotik içeren doğal ürünler ve daha sonra probiyotik içeren ürün haline getirilmiş olanlar şeklinde ikiye ayrılır. Doğal olanlara örnek kefir, kımız, tempeh gibi fermante süt ürünleri ve turşu, salamura gibi ürünler verilebilir. Dışarıdan probiyotik mayaların eklenmesiyle oluşturulan gıdalar arasında ise bebek mamaları, bazı meyve suları, süt ürünleri, yoğurt sayılabilir.
Probiyotiğin faydaları arasında sindirimi kolaylaştırması, zararlı bakterilerin gelişimi ve barsağa tutunmasının önlenmesi, bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkiler sağlaması, ağrı duyusunu azaltması, bazı deri enfeksiyonlarının önlenmesine yardımcı olması, bazı kanser türlerinin önlenmesinde etkili olması, kemik erimesi, menopoz gibi bazı sıkıntıların azalmasına yardımcı olması sayılabilir.
Probiyotik yiyecek seçerken içerdiği canlı mikroorganizma sayısına dikkat edilmelidir. Bir gramlık bir üründe 8/10 oranında mikroorganizma bulunması o ürünün probiyotik özelliğinde olduğunu gösterir. Ayrıca son kullanma tarihine de çok dikkat edilmelidir. Çünkü son kullanma tarihinden sonra canlı kalabilen bakteri sayısı azalmaktadır.
Prebiyotikler kalın bağırsak bakterilerinin sayısını, hareketlerini düzene sokan ve probiyotiklerin etkisini artıran sindirilmemiş karbonhidratlardır. Bunlar bir bakıma liflerdir ve suda çözünürler. Sindirime pozitif etki göstermeleri sayesinde bağışıklık sistemi güçlenir, hastalıklara karşı direnç artar. Prebiyotikler uygun miktarda tüketildikleri taktirde barsak hücrelerinin düzenli çalışmasını sağlarlar ve barsak hareketlerini düzenlerler.
Ayrıca kalsiyum ve magnezyum emilimini arttırarak kemik metabolizmasını güçlendirir, barsak enfeksiyonlarını engeller ya da bu enfeksiyonların iyileşmesini hızlandırırlar, kandaki kolesterol düzeyinin yükselmesine engel olarak damar sertliğine bağlı koroner kalp hastalıkları riskini azaltmaya yardımcı olurlar ve barsak kanseri ve kolite karşı koruyucu rol oynarlar. Prebiyotikler sebze, meyve ve tahılların yapısında bulunur. Yer elması, soğan, sarımsak, muz, pırasa, kuşkonmaz, bezelye, buğday, arpa ve çavdar gibi bazı tahıllar prebiyotik içermektedir.